آفت دلبستگي به زينت هاي دنيوي در قرآن و روايات(طاهره رفيعي)
آفت دلبستگی به زینت های دنیوی از جمله مسائلی است که پی بردن به آن دارایاهمیت ویژه ای است ؛ زیرا هنگامی که بشر سر و کار دائمی با مسئله ای دارد، بایدنسبت به آن آگاهی کامل داشته باشد و دنیایی که انسان در آن زندگی می کند از جملةاین مسائل است لذاانسان باید شناخت کامل از آن داشته باشد و محاسن و معایب آن رابشناسد تا بتواند به سلامت از آن عبور کند مسئله ی دلبستگی به دنیا و آفات آن را میتوان هم زمان با آفرینش انسان دانست . دلبستگی به دنیا و جاودانه بودن آن آدم و حوا رابه حرص و قابیل را به حسد واداشت که سرانجامش خروج آدم وحوا از بهشت دنیایی وکشتن هابیل توسط قابیل شد و این خصلت تا روز قیامت در ذریة آنها رخنه کرده و اکثرانسان ها را به خود مبتلا می کند . برای پی بردن به آفت دنیاگرایی می توان از آیات وروایات بهره جست به این ترتیب که چگونگی استفاده از نعمت های دنیوی و هدف آنهارا به وسیله آیات و روایات بیاموزیم و عوامل دلبستگی به آنها را شناسایی کنیم در اینصورت می توانیم به هدف اصلی که دور ماندن از آفت ها و مفاسد دنیاست برسیم واهمیت این موضوع از آنجا روشن می شود که دلبسته شدن به دنیا باعث نابودی انسان در
دنیا و آخرت می شود ولی استفاده از دنیا بدون وابستگی در راه صحیح باعث سعادتابدی می شود.
واژگان كليدي: آفت ، دلبستگی ، زینت ، دنیا ، آخرت.
موضوع: "پژوهش"
آثار و بركات وجودي امام زمان عليه السلام در عصر غيبت كبري(فاطمه شيري)
وجود امام برای تحقق یک انقلاب همه جانبه در سطح جهان از ضروریات دین محسوبمی شود . یکی از مباحثی که در همیشه و در همه زمان ها مطرح بوده است، بحث ازغیبت و پنهان زیستی حضرت مهدی موعود )ارواحنا فداه( است و آن این که اگر وجودامام در همه زمان ها ضروری است، پس چه فایده ای بر وجود امامِ غایب از نظر، مترتباست. امام در جایگاه بلندی در عالم هستی قرار دارد و کسی که به این جایگاه پی ببردعلاوه بر اصلاح خویشتن به اصلاح جامعه نیز پرداخته و با کسب معرفت و بینش بیشترنسبت به این امام فرزانه در زمره منتظران واقعی قرار خواهد گرفت. در حیات فردی واجتماعی انسان ها سنت های گوناگونی وجود دارد و یکی از این سنت ها، سنت غیبت است و بحث از غیبت امام مهدی علیه السلام بحث جدیدی نیست بله در میان انبیاء گذشته نیز موارد بسیاری دیده شده است و ریشه عمیق تاریخی دارد.در این غیبت حکمت هایی نهفته است که همه آن ها بر ما آشکار نیست. هرچند با توجه به متون روایی، به حکمت ها و فواید ظاهری از غیبت ایشان پی برده شده است و خداوند حکیم هرگز کار عبث و بیهوده انجام نخواهد داد، که به یاری خداوند متعال با ظهور آن امام عزیز این فواید بر همگان آشکار خواهد شد.
واژگان كليدي: امام، مهدی، غیبت، حکمت، سنت
آثار تربيتي اعتقاد به معاد از ديدگاه قرآن و روايات(عذرا عباسي)
اعتقاد به معاد، آثار تربیتی مثبت فراوانی در زندگی فردی و اجتماعی انسان ها دارد. و باعث سعادتمندی و عاقبت به خیری انسان در دنیا و آخرت می شود. انسان بر اثر این اعتقاد راه بندگی در برابر پروردگار خود می پیماید. اعتقاد و باور به معادرا می توان از آغاز آفرینش انسان دانست. پیامبران الهی بعد از دعوت انسان ها به توحید، آنها را به جهان پس از مرگ و معاد دوباره انسان ها فرا می خواندند. و با ظهور اسلام ابعاد تازه ای از معاد به روی مسلمانان گشوده شد. و با نزول آیات معاد و جهان پس ازمرگ،دید مسلمان نسبت به جهان آخرت گسترده تر شد.از آنجا که اعتقاد داشتن به جهان آخرت و زنده شدن دوباره انسان بدون تأثیر واقعی آن در زندگی تنها راه رسیدن به کمال و سعادتمندی حقیقی نیست، شناخت و تأثیر آن در زندگی دنیایی نیاز به دانستن آثار اعتقاد به معاد در زندگی دارد و آن حاصل نمی شود جز با رجوع به آیات و روایات رسیده درباره آثار تربیتی اعتقاد به معاد و بهره گیری از این آثار در زندگی فردی و اجتماعی، فرهنگی و سیاسی؛ در مقابل انکار معاد باعث هلاکت و تباهی انسان ها از آن چه که باعث نجات آنها در دنیا و آخرت است می شود. کتاب هایی که درباره آثار تربیتی اعتقاد به معاد از دیدگاه قرآن و روایات بیان شده بسیار اندک و انگشت شمار بوده و تا حدی می توانند برای محققی که در پی شناخت این آثار و پیامدهای عدم اعتقاد به معاد است، راهگشا باشد. واژگان كليدي: آثار تربیتی، اعتقاد به معاد، معاد ، قرآن
آداب معاشرت در خانواده از ديدگاه آموزه هاي ديني(هاجرسادات مويدي)
آداب معاشرت در خانواده بر اساس آموزه های دینی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.آدمی درس معاشرت خوب با دیگران را در همان اوان کودکی از ارتباط صمیمانه باخانواده خود فرا می گیرد. خانواده می تواند محلی برای تکامل زن و شوهر و فرزندانشانباشد.. تاریخ پیدایش آداب معاشرت را می توان هم زمان با آفرینش انسان دانست و باظهور اسلام این آداب رنگ و لعاب دیگری به خود گرفت و آموزه های دینی الگویمناسبی از معاشرت را به انسان نشان داد. خانواده با زن و شوهر ایجاد می شود و سپسفرزندان به وجود می آیند از این رو در این تحقیق ابتدا آداب معاشرت همسران که بایدبر پایه احترام و محبت، ایثار و صمیمیت، مشورت و رعایت حقوق یکدیگر باشد، بیانشده و بعد روابط فرزندان با والدین مورد توجه قرار گرفته که باید بر اساس احسان واطاعت و احترام باشد. رابطه والدین با فرزندان هم که بر اساس کودک، نوجوان و جوانبودن آنها متفاوت است، در مرحله بعد قرار می گیرد و از آنجایی که انسان هیچ گاه ازمعاشرت با دیگران بی نیاز نمی شود و در بزرگسالی هم به آن نیاز دارد لذا روابط بین فرزندان و روابط بین عروس و خانواده و داماد و بالعکس در مرحله آخر قرار گرفتهاست. این تحقیق موضوعی با درون مایه دینی دارد و در گردآوری مطالب از روشکتابخانه ای استفاده کرده و از منابع اخلاقی و روایی بهره جسته است و چون آداب معاشرت همه ی اعضای خانواده را یکجا و منسجم، آن هم بر اساس آموزه های دینیبیان کرده است لذا از همین منظر نو و بدیع می باشد.
واژگان كليدي: آداب معاشرت ، خانواده ، آموزه های دینی
آسيب شناسي عدم تبعيت جوامع بشري از رهبران الهي در قرآن و روايات )سميرا احمدي(
با این که عموم انسان ها فطرتاً کمال جو هستند، ولی بسیاری از آن ها با انحراف از مسیرکمال، در دنیا و آخرت، نصیبی جز سرگردانی و بدبختی ندارند، بر این اساس قرآنکریم راه رسیدن به کمال را تبعیت از رهبران الهی معرفی نموده است و به همین منظور،در این تحقیق با سیر در کتب تفسیری و روایی و با هدف شناسایی علل عدم تبعیتجوامع بشری از رهبران الهی و همچنین شناسایی آسیب های ناشی از آن، مفهوم رهبر وجایگاه او در جامعه و ویژگی های لازم برای رهبران الهی بررسی شده است و با دلایلعقلی و نقلی لزوم تبعیت از رهبران الهی ثابت شده است و در ادامه ابعاد تبعیت از رهبرانالهی اعم از تبعیت در بعد مسائل نظامی و امنیتی و نظیر آن بیان شده است تا مشخصشود تبعیت از ایشان در چه دامنه ای لازم است و پس از آن عواملی که باعث عدم تبعیتاز رهبران الهی می شود بررسی شده است؛ عواملی از قبیل دلبستگی به دنیا، غرور، عجب،استکبار و نظیر آن ها و سپس آثار سوء عدم تبعیت از رهبران الهی بیان شده است تا بااستفاده از روش توصیفی تحلیلی این مسئله روشن شود که جوامع بشری با تبعیت ازرهبران الهی، جامعه را از انحراف نجات داده و به سوی کمال رهنمون می شوند و از آثارو برکات آن بهره مند خواهند شد و با عدم تبعیت از ایشان، زمینه گمراهی و هلاکتخود و جامعه را فراهم خواهند ساخت.
واژگان كليدي: تبعیت، عدم تبعیت، رهبر، رهبران الهی، جامعه.
آسيب هاي ناشي از روابط دختر و پسر و برخي راهكارهاي آن( مهران جهرا)
رابطه ی ناسالم دختر و پسر و آسیبهای ناشی از آن، از چالشهای جامعه امروز میباشد.رابطه ی دختر و پسر به شکل صحیح آن موجب پیشرفت جامعه خواهد بود، اما روابط ناسالم و غیر مشروع آنها، علاوه بر آسیب به دختر و پسر و خانواده، نیروی مثبت جامعهرا به جای پیشرفت، صرف رفع آسیبها کرده و از پویایی باز میماند. دیدگاههایی درمورد نوع رابطهی دختر و پسر وجود دارد، ولی کاملترین و کارآمدترین آنها که بهشخصیت انسانی، دختر و پسر احترام گذاشته است، دیدگاه اسلام است. در ادیان الهیگذشته نیز رابطهی دختر و پسر همراه قانون و ضابطه بوده است که در داستانهای قرآنی(موسی (ع) و دختران شعیب (ع) و (یوسف (ع) و زلیخا) نمود بیشتری یافته است. باظهور اسلام، قانونمندی روابط با دستوراتی مانند پوشش، نگاه و … آشکار میگردد. باتوجه به اینکه رابطه آزاد دختر و پسر به روح و روان و خانواده و اجتماع آسیب واردمیکند، اسلام با ارائه راهکارهای مناسب توانسته است این صدمات را به حداقل کاهشدهد، برنامهی پیشنهادی اسلام حفظ نگاه و پوشش و صحبت و تربیت جنسی درستفرزندان است و بهترین راه جلوگیری از ایجاد چنین روابطی ازدواج میباشد و البتهعلمای دین و کارشناسان با تمسک به دین، راهکارهای تربیتی مناسبی را ارائه نمودهاند.کتابهایی که روابط ناسالم دختر و پسر را بررسی کرده باشند بسیار اندکند و یا بهصورت کلی در قالب موضوعات دیگر به این رابطهها اشارهای شده است و یا صرفاًفقهی یا تفسیری یا تربیتی میباشند و چون این تحقیق جنبههای تفسیری و تربیتی واخلاقی را در کنار هم قرار داده است و راهکار پیشنهاد نموده است، نو و بدیع میباشد وروش به کار برده شده در این تحقیق کتابخانهای است.
واژگان كليدي: دختر، پسر، رابطه، ازدواج، ارتباط سالم، ارتباط ناسالم
آزادي عمل از ديدگاه آيات و روايات( فاطمه راهزاني)
پژوهش حاضر با موضوع آزادی عمل از دیدگاه آیات و روایات است. با عنایت به اینکهآزادی حق طبیعی افراد است و هر کس باید از آن در مسیر رسیدن به کمال بهره ببرد.لذا افرادی هستند که در عرصه زندگی و جامعه به علت عدم شناخت آزادی مشروع، ازآزادی نامشروع استفاده می کنند و مقید به هیچ قید و بندی نیستند و افسار گسیخته به راهخود ادامه می دهند در حالی که از آثار و پیامدهای این بی قید و بندی و بردگی نفس غافل هستند و تبعیت از هوای نفسانی نتیجه ای جز هلاکت و نابودی صاحب آن را ندارد و این همان هواپرستی و بت پرستی است که غربی ها از آن حمایت می کنند. اما آدمی باید جلوگیری از نابسامانی ها ابتدا معنا و ماهیت آزادی را بشناسد و سپس با قبول آن محدودیت های آن نیز برایش قابل پذیریش است زیرا آزادی باید با دین همراه شود والّا آزادی معنا و اصولی ندارد و حال محقق در این تحقیق بر آن است که تفضیل آزادی عمل را مورد بررسی قرار داده تا راهگشای طیف گسترده ای برای رسیدنبه هدف برترو والاتر باشد.
واژگان كليدي: آزادی عمل، عزت نفس، بی مبالاتی
آداب سخن گفتن از نظر قرآن كريم و روايات( مهديه نقدي)
آداب سخن گفتن از نظر قران کریم و روایات، در واقع قوانین و اصول اخلاقی می باشدکه قرآن کریم و ائمه معصومین علیهم السلام برای بهره مندی درست از زبان برای ماوضع کرده اند، زبان برای بیان حقایق و انتقال مفاهیم و معانی بلند و آموزش و پرورشانسان ها و اظهار آنچه در باطن و احساسات و عواطف می گذرد، بهترین ابزار است. اینعضو کوچک از اعضای شگفت انگیز بدن انسان است و وظایف بزرگی را عهده دارمی باشد که از مهم ترین آن ها سخن گفتن است. قرآن کریم مومنان را به نکات دقیق وظریف ارتباطات کلامی آگاه ساخته و در واقع شیوه سخن گفتن با خدا و پیامبرش وپدر و مادر و دیگران را به ما آموزش داده است. سخن خوب و گزیده مخصوص همهاست و زنان و مردان باید سعی کنند سخن نیک و شایسته بگویند، در پشت سخن نیک،اندیشه و شخصیت و روانی نیکو نهفته است. با این همه بیان و سخن انسان مانند دیگرنعمت ها می تواند در امور نادرست و غلط مورد استفاده قرار گیرد و به جای آن کهموجب تعالی فرد و جامعه شود، ابزاری برای ناهنجاری ها و زشتی ها شود، از این روبرهر فردی لازم است که مراقب زبان خویش باشد، زیرا بیشترین گناه از زبان سر میزند. اگر با نگاهی ژرف بنگریم، می بینیم که قرآن کریم و کتب تفسیریچه منبع غنیای برای افزایش سطح کمی و کیفی مهارت های ارتباطی و بهبود ارتباطات کلامی میانفردی، در راستای ساماندهی و پیشگیری از آسیب ها و ناهنجاری های جامعه است.
واژگان كليدي: سخن، بیان، قول، کلام
آيين دوستي از منظر اسلام
(سعيده حسين آباد)
دوستی و دوستیابی در اسلام از اهمیت ویژه ای برخوردار است. دوستی علاوه بر آثار مثبت بیشماری که بر انسان دارد، سبب شادابی وتازگی روح میشود و روحیهای دو چندان به انسان میبخشد. از آنجایی که اگر انسان از دوستانی سالم و خوب برخوردار باشد بهتر میتواند در خدمت پروردگار راه بندگی را بپیماید، آثار معنوی دوستی را نیز نباید نادیده گرفت. تاریخ پیدایش دوستی را میتوان همزمان با آفرینش انسان دانست. با ظهور اسلام، دوستی نیز همچون هر پدیدهی دیگری رنگ و لعاب دیگری به خود گرفت. از آنجا که هر دوستی با هر کیفیتی مطلوب و مقصود نظام اسلامی نیست، برای پی بردن به دوستیهای سالم و ناسالم از دیدگاه تعالیم اسلامی میتوان از آیات و روایات بهره جست. به این ترتیب که دوستیهای حقیقی همچون دوستی با خدا و اهل بیت علیهمالسّلام و دوستی با دوستان خدا که به صورت مستقیم مورد توصیه و تأکید قرار گرفتهاند در دستهی اول دوستیهای مطلوب قرار دارد و دوستیهایی چون دوستی با افراد خوب و پسندیده که به صورت غیرمستقیم به آنها اشاره شده در دستهی دوم قرار دارد. اما ناگفته پیداست که دوستی چگونه نامطلوب خواهد شد، در صورتی که
جهت و مقصود آن صحیح و اسلام پسندانه نباشد. از دوستیهای نامشروع و دوستی با افراد پَست و دروغگو و … میتوان به عنوان عواملی که سبب ناسالم شدن دوستیها میشود نامبرد.
واژگان كليدي:
آیین دوستی، دوست، رفیق
.
آثار و بركات صلوات از ديدگاه آيات و روايات
( فاطمه دارابي) هر کس بر انجام چیزی که سبب از بین رفتن گناهانش می شود توانا نیست ، پس باید بر محمد و آلش بسیار درود فرستد و همانا صلوات گناه ان را نابود می سازد و ب رتری این عمل نیک تا آنجا ست که آن را برابر با اذک ار بزرگی همچون سبحان الله، لا اله الّا الله، الله ا کبر شمرده اند که همه ذکر خداوند تبارک و تعالی بوده و یادآوری کمال، یکتایی و عظمت او هستن د. هیچ عبادتی مانند صلوات نیست و هیچ عبادتی را خداوند نفرموده من انجام می دهم شما هم انجام دهید اما درباره صلوات می فرماید : من این کار را می کنم ای اهل ایمان شما نیز چون من عمل کنید و هر چیزی در این عالم یک حکم تکلیفی دارد و یک حکم وضعی و درود فرستادن به محم د و خاندان پاکش از نظر حکم تکلیفی مستحب است و دارای پاداش معنوی و از سوی دیگر آثار وضعی بی شمار دارد که ما از بیشتر آن ها غافلیم اما آنچه از احادیث وارده به دست می آید فضایل و برکات فراوانی برای صلوات فرستنده مد نظر قرار گرفته است و بهترین اثرات مهم صلوات در دنیا و آخرت آن است که انسان را از ظلمات خارج و به نورانیت می رساند و این بهترین پاداش خداوند برای گویندگان صلوات است، زیرا کسی که بر محمد و آل محمد صلوات الله علیهم درود و سلام می نماید مورد رحمت الهی و فرشتگان واقع می شود و درود خداوند و فرشتگان برای ا نسان نور انیت می آورد.
واژگان كليدي : برکات، صلوات،
مرزهای دانش با قطع ارتباط دانش پژوه از منابع و استاد، توسعه پیدا نخواهد کرد
سیاست های حوزه علمیه خواهران این است که بانوان طلبه بتوانند بین فعالیت های دینی، تربیتی، خانوادگی و علمی جمع کنند. افتتاح مرکز مشاوره و خدمات پژوهشی درادامه همان سیاست مرکز مدیریت است.
شیوه نامه کتاب نویسی
در ابتدا باید یادآور شویم که در صورت ورود جدی پژوهشگران به این عرصه شاهد رشد و بالندگی پژوهشی خواهران طلبه خواهیم بود و زمینه را برای جذب بودجه های علمی از سایر نهادها و موسسات در آینده، مساعد خواهد کرد.
معاونت پژوهش حوزههای علمیه خواهران در پی تولید آثار فاخر توسط پژوهشگران فارغ التحصیل هسته های پژوهشی خواهر می باشد تا قابلیتهای خواهران طلبه بیش از پیش به منصة ظهور برسد.
شاخصههای یک اثر فاخر عبارتند از:
· متفاوت بودن از آثار دیگران؛
· نوآورانه و پژوهشگرانه بودن همراه با تحلیل و تبیین؛
· باز نمودن زوایا و افقهای جدید در تحقیق؛
· تکراری نبودن و آغاز نمودن از نقطهای که دیگران به آنجا رسیدهاند.
کرسی آزاد اندیشی با موضوع «عوامل تعیین سرنوشت انسان»، چهارشنبه 12/10/97 در سالن اجتماعات حوزه علمیه کوثر برگزار گردید.
در این کرسی، خانم امینی نکاتی را با استناد به برداشت از برخی از آیات و روایات مطرح کردند که حاکی از مجبور بودن انسان در اعمال و سرنوشت خویش است به گونه ای که هیچ اختیاری در این زمینه ندارد. ایشان بیان داشتند این مسئله ظلم در خلقت الهی را به دنبال دارد. عدم قدرت انتخاب خانواده، محل سکونت، امکانات مادی و … از دیگر نمودهای جبری بودن زندگی انسان است.
حجت الاسلام نظیفی استاد فلسفه و کلام، در پاسخ به این شبهات، بیان داشتند در عرصه سرنوشت انسان در بین مسلمانان سه دیدگاه کلی وجود دارد. اشاعره قائل به جبر مطلق هستند و هیچ گونه اختیار و اراده ای برای انسان قائل نیستند. در مقابل اشاعره، معتزله که از آنها با عنوان عدلیه نیز یاد میشود، انسان را در امور خود کاملا مختار میدانند و اراده و تدبیر الهی را از سرنوشت انسان نفی میکنند. در این بین امامیه نه به سمت اشاعره و نه به سمت معتزله متمایل شدهاند؛ بلکه ایشان تحت تعلیم ائمه اطهار -علیهم السلام- «امر بین الامرین» را برگزیده اند. بر این اساس اراده انسان در طول اراده الهی سرنوشت انسان را رقم میزند و آنچه که تعیین کننده سرنوشت انسان است کیفیت و کمیت استفاده اختیاری و ارادی انسان از زمینه های فراهم شده است.
آخرین نظرات